DvhO 2019: Onderzoek naar vroegmoderne rampen in de Nederlanden

Onderzoek naar vroegmoderne rampen in de Nederlanden: perspectieven en voorlopige resultaten
Antwerpen, FelixArchief, 26 april 2019

In samenwerking met het Centrum voor Stadsgeschiedenis van de Universiteit Antwerpen.

Momenteel staat de klimaatproblematiek hoog op de maatschappelijke en politieke agenda. Het besef dat het klimaat op aarde het afgelopen decennium significante veranderingen ondergaat, heeft ook de aandacht voor natuurrampen gevoed. Denk maar aan overstromingen, grootschalige bosbranden en hongersnoden. Historici hebben de laatste jaren benadrukt dat een lange-termijnperspectief kan bijdragen tot een beter inzicht in de complexe klimaatproblematiek. Op deze Dag van het Onderzoek schetsen historici van de Universiteit Antwerpen en de Radboud Universiteit Nijmegen de perspectieven van het onderzoek naar vroegmoderne rampen en stellen zij resultaten van lopend onderzoek voor.

Programma

10:30 Ontvangst met koffie/thee
10:50Guido Marnef (Universiteit Antwerpen) Opening door de voorzitter
11:00Tim Soens (Universiteit Antwerpen) Een rampzalige tijd. Het belang van rampen voor de vroegmoderne geschiedenis
11:30Alessandra De Mulder (Universiteit Antwerpen) Slachtoffers van de onverschilligheid? Perceptie van slachtoffers van catastrofes in 18de-eeuwse Nederlandse kranten
12:00
Rogier van Kooten (Universiteit Antwerpen) Antwerpen: rampjaar 1586
12:30Discussie
13:00Lunch
14:00Raingard Esser (Rijksuniversiteit Groningen)‘Ofter gheen water op en hadde gheweest’. Narratives of Resilience on the Dutch Coast in the Seventeenth Century
14:30Marieke van Egeraat (Radboud Universiteit) De overstroming in Leuven (1573): een ramp met discussie tot gevolg
15:00Adriaan Duiveman (Radboud Universiteit) Bidden voor de gemeenschap: Rampspoed, rituelen en solidariteit in de achttiende-eeuwse
15:30Thijs Lambrecht (Universiteit Gent) Slotbeschouwingen en aansluitend discussie
16:15Borrel

Registratie

Alle geïnteresseerden zijn welkom om de Dag van het Onderzoek bij te wonen. Het inschrijvingsgeld bedraagt 20 EUR per persoon (studententarief: 15 EUR).

Inschrijven kan tot vrijdag 19 april per e-mail aan secretaris@vnvng.eu. Gelieve tegelijkertijd het verschuldigde bedrag over te maken op de bankrekening van de Vlaams-Nederlandse Vereniging voor Nieuwe Geschiedenis, met vermelding ‘DvhO 2019’:

IBAN: BE96 0682 3425 2805
BIC: GKCCBEBB
Incl. koffie, thee, lunch en receptie

Locatie

De Dag van het Onderzoek vindt plaats in het FelixArchief te Antwerpen:

Oude Leeuwenrui 29
2000 Antwerpen

Dag van het Onderzoek 2018: De stedelijke ruimte opgemeten: GIS-infrastructuur en het onderzoek naar vroegmoderne steden in de Lage Landen

Dag van het Onderzoek
vrijdag 9 maart 2018, Dordrechts Museum

Geografische informatiesystemen (afgekort GIS) bieden de laatste jaren enorme mogelijkheden voor het onderzoek naar premoderne steden. In zowel Nederland als Vlaanderen lopen momenteel enkele boeiende onderzoeksprojecten – zowel collectieve als individuele – die dat duidelijk maken. Op de Dag van het Onderzoek stelt een aantal van deze onderzoekers hun projecten voor. Daarbij worden concrete mogelijkheden en resultaten gepresenteerd en perspectieven voor verder onderzoek aangeduid.

Programma

10u30 Ontvangst met koffie/thee
10u50 Opening door de voorzitter, Guido Marnef (Universiteit Antwerpen)
11u Hans Mol en Mark Raat (Fryske Akademy, Leeuwarden), “De bouw van een historisch GIS-infrastructuur voor de Nederlandse steden vóór 1900: voortgang, trends en perspectieven”
11u30 Jaap Evert Abrahamse (Rijksdienst voor het Cultureel Erfgoed), “De Gouden Eeuw in GIS. Grond, geld en vastgoedontwikkeling in de stadsuitbreidingen van Amsterdam”
12u Roos van Oosten (Universiteit Leiden – Faculteit Archeologie), “Huizen en hygiëne in nieuwtijds Leiden”
12u30 Discussie
13u Lunch
14u Iason Jongepier en Rogier van Kooten (Universiteit Antwerpen – Centrum voor Stadsgeschiedenis), “GIStorical Antwerp. Een ruimtelijk laboratorium voor stadsgeschiedenis”
14u30 Heidi Deneweth (Vrije Universiteit Brussel) en Ward Leloup (Vrije Universiteit Brussel – Universiteit Gent), “De impact van stedelijke veranderingsprocessen op de sociale topografie van Brugge, 1580-1670”
15u Wim van Wijk (Dordrechts Museum), “De Dordtse reuzenkaart”
15u30 Discussie
16u Borrel

Registratie

Alle geïnteresseerden zijn welkom om de Dag van het Onderzoek bij te wonen. Het inschrijvingsgeld bedraagt 20 EUR per persoon (studententarief: 15 EUR). Inschrijven kan tot vrijdag 2 maart per e-mail aan secretaris@vnvng.eu. Gelieve tegelijkertijd het verschuldigde bedrag over te maken op de bankrekening van de Vlaams-Nederlandse Vereniging voor Nieuwe Geschiedenis, met vermelding “DvhO 2018”:
IBAN: BE96 0682 3425 2805
BIC: GKCCBEBB
Incl. koffie, thee, lunch en receptie

Locatie

De Dag van het Onderzoek vindt plaats in het Dordrechts Museum, op vijftien minuten loopafstand van Centraal Station Dordrecht:

Dordrechts Museum
Museumstraat 40
3311 XP

Dag van het Onderzoek 2016: adel en soldaten in de vroegmoderne periode

Download de folder van de Dag van het Onderzoek 2016 hier

Dag van het Onderzoek 2016

Adel en soldaten in de vroegmoderne periode

Mechelen

Congres- en erfgoedcentrum Lamot; Zaal Alcazar; Van Beethovenstraat 8-10; 2800 Mechelen

Zaal Alcazar

Routebeschrijving:http://lamot-mechelen.be

 

Vrijdag 4 maart 2016

De geschiedenis van de adel en elites en de militaire geschiedenis gaan vanouds samen. De oude battle and drum historische benadering is intussen echter verlaten; nieuwe paden van onderzoek worden volop verkend. Daarbij laten historici zich volop inspireren door de sociale en de culturele geschiedenis. Oude theses over de neergang van de adel tijdens de vroegmoderne periode worden grondig herzien, en de plaats van soldaten in de vroegmoderne samenleving en cultuur worden op een innovatieve manier bestudeerd.

Tijdens de Dag van het Onderzoek worden enkele projecten gepresenteerd die nieuwe benaderingen van adels- en militaire geschiedenis in de Nederlanden gestalte geven. Raymond Fagel (Universiteit Leiden) zal lopend onderzoek presenteren dat wordt verricht binnen een NWO-project over de ‘narratieven’ en beeldvorming over Spaanse soldaten in de Nederlanden tijdens de Opstand. Frederik Buylaert (Vrije Universiteit Brussel) zal samen met een aantal onderzoekers lopend onderzoek voorstellen met betrekking tot adel- en elitevorming in de zestiende-eeuwse Zuidelijke Nederlanden.

Inschrijven kan door zich vóór vrijdag 26 februari aan te melden bij Griet.Vermeesch@vub.ac.be en door het overmaken van €20 (€10 tarief MA-studenten) op de rekening van de vereniging met vermelding”Dag van het Onderzoek 2016”:

IBAN BE96 0682 3425 2805

BIC: GKCCBE BB (VNVNG te Antwerpen);

incl. koffie,thee, lunchen receptie.

 

Programma

10.30    Ontvangst met thee en koffie

10.45    Opening door Joop Koopmans (Voorzitter VNVNG)

11.00    Presentatie NWO-Project Raymond Fagel, Beatriz Santiago Belmonte en Leonor Alvarez Francés (Universiteit Leiden), ‘Facing the enemy. The Spanish army commanders during the first decade of the Dutch Revolt (1567-1577)’

12u10   Discussie

12u40   Lunch

13u30   Presentatie Projecten o.l.v. Frederik Buylaert, met presentaties van Miet Adriaens, Jelten Baguet, Janna Everaert en Laurence van Goethem (Vrije Universiteit Brussel), ‘Lordship, Urbanization and Social Change in the Low Countries’.

14u40   Discussie

15u10   Koffie/thee

15u30   Rondetafeldiscussie

16u30   Borrel

 

 

Dag van het Onderzoek 2012: Materiële Cultuur

Met bijdragen van:

Luc Duerloo
(Universiteit Antwerpen), inleiding

Harm Nijboer
en Marloes Scholtens (Universiteit van Amsterdam), Nieuwe perspectieven met betrekking tot de digitale ontsluiting van boedelinventarissen

Bruno Blondé
(Universiteit Antwerpen), Economies of quality” en de materiële renaissance. De vergeten consumptierevolutie van de Lage Landen in de Lange Zestiende Eeuw

Julie De Groot
, Inneke Baatsen en Isis Sturtewagen (Universiteit Antwerpen), introductie deelprojecten

Dries Thijs (Vrije Universiteit Brussel), discussieleider

Dag van het Onderzoek 2011: De Nederlanden en het Atlanticum (1500-1800)

Leiden
25 maart 2011

Met bijdragen van:

Werner Thomas (Katholieke Universiteit Leuven):The infrastructure of globalisation. The printing press of the Southern Netherlands and the creation of the Spanish colonial empire inLatin America, 1520-1800

Karel Davids (Vrije Universiteit Amsterdam): Dutch Atlantic connections: The circulation of people, goods and ideas in the Atlantic world, 1680-1795                                   http://www.kitlv.nl/home/Projects?id=19

Project: The infrastructure of globalisation:

César Manrique (Nieuw-Spanje), Ulrike Fuss (Peru), César Esponda (Nieuw-Granada en Río de la Plata)en Christian Pistor (Zuidelijke Nederlanden als vertaalcentrum van de Spaans-Portugese Monarchie)

Project: Dutch Atlantic Connections

Karwan Fatah Black
(Paramaribo), Han Jordaan (Curaçao), Victor Enthoven (Amsterdam, Middelburg en Rotterdam) en Henk den Heijer (Elmina, West-Afrika)

Michiel van Groesen (Universiteit van Amsterdam), discusseider

Dag van het Onderzoek 2010: Identiteit

Antwerpen
19 maart 2010

Met bijdragen van:

Projecten:

Peter Stabel (Universiteit Antwerpen): GOA-project Meervoudige identiteiten in een laatmiddeleeuwse en vroegmoderne stad

Judith Pollmann (Universiteit Leiden): NWO-project Oorlogsherinneringen en identiteit in de Nederlanden, 1566-1700

Johan Verberckmoes
(KU Leuven): OT-project Economische crisis, sociale relaties en culturele voorkeuren in middelgrote en kleine Brabantse steden, 1650-1750

Case-studies:
Project meervoudige identiteiten: Bram Caers, Kim Overlaet en Pieter Verhoeven (Universiteit Antwerpen)

Project Oorlogsherinneringen: Marianne Eekhout en Johannes  Müller (Universiteit Leiden)

Project Economische crises: Nele Provoost en Brecht Dewilde (Katholieke Universiteit Leuven)

Dag van het Onderzoek 2009: Platteland

Leiden
27 maart 2009

Met bijdragen van:

Thijs Lambrecht (Universiteit Gent): Dienstpersoneel op het Vlaamse platteland, ca. 1550-ca. 1800

Sofie De Langhe (Universiteit Gent): Ongehuwde vrouwen op het Brugse platteland in de 18de en begin van de  19de eeuw

Sjon Besseling (zelfstandig onderzoeker): Een plattelandsstadje in het hart van de Republiek. De regionale invloedssfeer van Purmerend in de vroegmoderne tijd

Arjan Nobel (Universiteit Leiden): ‘Wie van hemluyden onder de parochie souden behooren ofte niet’. De veranderende plattelandsparochie na de Reformatie

Cor Trompetter
(zelfstandig onderzoeker): Aspecten van het plattelandsleven in de Friese Zuidwesthoek, 1600-1850

Reinoud Vermoesen (Universiteit Antwerpen): Middelaars in de vroegmoderne lokale economie. Paardenboeren in Binnen-Vlaanderen (1650-1800)