Op donderdag 21 en vrijdag 22 februari 2019 vindt het congres ‘Foreign Eyes on the Republic’ plaats. Tijdens dit congres bespreken historici uit diverse landen de visie van buitenlanders op de achttiende-eeuwse Republiek. Key note spreker zijn Joep Leerssen en Gerrit Verhoeven.
Voor het jaarboek De Achttiende Eeuw van 2019 kan u nog tot 1 maart bijdragen inzenden. De redactie staat open voor artikelen over de geschiedenis van cultuur, economie, wetenschap, literatuur, kunsten, politiek en maatschappij, voor zover deze betrekking hebben op de lange achttiende eeuw (1670-1830).
Was er in de tolerante Republiek ruimte om openlijk over seks te spreken? Waarom werden heksen vervolgd in vroegmodern Europa? Waar lagen de grenzen over wat je wel en niet kon zeggen in die tijd? Deze en meer vragen zullen beantwoord worden op de aankomende publieksdag van het Utrecht Centre for Early Modern Studies (UCEMS). Op zaterdagmiddag 16 februari 2019 (12.30-17.00, Janskerkhof 3 te Utrecht) openen de deuren van de universiteit zich voor alle geïnteresseerden en zullen academici hun onderzoek presenteren rondom het thema Vrijheid en Vervolging: Tolerantie in Vroegmodern Europa. Naast presentaties staat er tevens een bronnenparade op het programma: aanschouw onder meer de vroegste Nederlandstalige drukken en maak kennis met zeventiende-eeuwse studies.
Toegang is gratis, wel graag aanmelden via uu.ucems@gmail.com.
Programma
12.30 – 13.00 Inloop met koffie en thee
13.00 – 13.15 Woord van welkom door Rozanne Versendaal
13.15 – 13.45 dr. Martine Veldhuizen – Kritiek uiten op machthebbers: waarheidssprekers als personages in de eerste gedrukte boeken in het Nederlands (1450-1500)
13.45 – 14.15 dr. Karen Hollewand – Verbannen en vergeten: Hadriaan Beverland en zijn ideeën over seks en zonde
14.15 – 14.35 Studentenpresentaties door Nelleke Tanis en Carmen Verhoeven
16.00 – 16.30 prof. dr. Wijnand Mijnhardt – Godsdienstterreur, nieuwe werelden en immigratie: over de wortels van de Nederlandse tolerantie
16.30 – 17.00 Dankwoord en aansluitende borrel
Utrecht Centre for Early Modern Studies
Het UCEMS is Nederlands grootste onderzoekscentrum dat de geschiedenis, religie, politiek, literatuur, kunst, muziek en wetenschap van de periode tussen ca. 1500 tot 1800 in internationaal perspectief bestudeert
Op 3 en 4 juli 2019 organiseert de Health Humanities Research Group aan de University of Reading (VK) het congres Disease & Ease, 1500-1800.
This 2-day conference will investigate what exactly sickness and health felt like for patients such as Clegg. We invite abstracts for 20-minute papers on the diverse sensations, emotions, thoughts, and spiritual feelings of patients and their families and practitioners from ‘the first invasion’ of illness to ‘perfect recovery’, chronic debility, or death.
Deugd en ondeugd waren alomtegenwoordig in de zeventiende eeuw. (…) Met het jaarcongres willen we niet alleen een staat opmaken van deugd en ondeugd in de zeventiende-eeuwse Nederlanden, maar ook inzicht verkrijgen in de complexe werking tussen norm en praktijk. Moraal was zelden of nooit statisch, maar werd op een bijzonder persoonlijke wijze toegeëigend, geaccommodeerd of gecontesteerd. Daarnaast wil het congres nieuw licht werpen op de verschillende moral communities. Naargelang van iemands sociale positie, gender, leeftijd, herkomst, religie en andere eigenschappen konden waardenpatronen immers fel van elkaar verschillen. Op het congres willen we dus zoveel mogelijk opvattingen over deugd en ondeugd in de Lage Landen aan bod laten komen en bediscussiëren.
Het tweede nummer van Nieuwe Tijdingen is nu beschikbaar (zowel op papier als digitaal) bij Universitaire Pers Leuven. In deze uitgave verkennen zeven historici de mogelijkheden en onmogelijkheden van de biografie in het historisch onderzoek naar de vroegmoderne periode.
[E]nige kritische reflectie op de biografische methode ten aanzien van figuren uit de vroegmoderne tijd ontbrak tot nu toe in de Lage Landen. Deze uitgave wil hiertoe een kritische bijdrage leveren en houdt de hedendaagse biografische methodes goed tegen het licht.
Nieuwe Tijdingen. Over vroegmoderne geschiedenis is het jaarboek van de VNVNG en een vervolg op de in 2014 gestarte reeks ‘Publicaties’.
Inhoud
Judith Brouwer & Michael Limberger, Schrijven over individuen en hun omstandigheden. Hedendaagse biografieën over vroegmoderne lieden
Craig Harline, De massa bespelen. Some reflections on writing biography
Gustaaf Janssens, Alva en de Nederlanden (16de – 21ste eeuw). Een biografische en historiografische benadering van een berucht historisch personage
Luc Duerloo, Groepsportret van een eenzaat. Omtrent een politieke biografie van Aartshertog Albrecht
Els Kloek, 1001 Vrouwen en de ‘achterkant’ van de geschiedenis. Tien vuistregels voor de vroegmoderne biograaf
Arend van Essen, De ‘taaffel’ in de slaapkamer. De nalatenschap van Simon van Slingelandt (1664–1736) in handen van de biograaf
Peter Altena, ‘Hier hebje den Ontleeder’. Bij het schrijven van de biografieën van Jacob Campo Weyerman (1677–1747) en Gerrit Paape (1752–1803)
Nieuwe Tijdingen
Sinds 2017 verschijnt het jaarboek van de Vlaams-Nederlandse Vereniging voor Nieuwe Geschiedenis bij de Universitaire Pers Leuven, onder de titel Nieuwe Tijdingen. Over vroegmoderne geschiedenis. Het jaarboek neemt de lezer mee naar het vervlogen verleden van de vijftiende tot en met de achttiende eeuw. Iedere uitgave richt zich op een recente ontwikkeling in het historisch onderzoek naar deze schakelperiode. Geïnteresseerden in de vroegmoderne tijd worden zo geprikkeld door toegankelijk geschreven bijdragen, terwijl vakgenoten in deze gereviewde artikelen de laatste stand van het onderzoek kunnen consulteren.
Voor leden van VNVNG is een abonnement op de print- en digitale versie van het tijdschrift inbegrepen in het jaarlijks lidgeld. Individuele nummers kan men bestellen via de website van de uitgever.
De vroegmoderne tijd kan de laatste jaren rekenen op grote belangstelling in Nederland en Vlaanderen. In politieke discussies over (nationale) identiteit, onderwijs en de erfgoedsector wijzen opiniemakers bijvoorbeeld maar al te graag op de economische, politieke, sociale en culturele verworvenheden van de periode voor 1800. Deze interesse in het verleden is uiteraard toe te juichen. Maar het politieke gebruik van historische verwijzingen staat ook op gespannen voet met een getrouwe en verantwoorde weergave van het verleden. Niet voor niets zijn veel vroegmodernisten vrij sceptisch over de maatschappelijke benutting van hun kennis. Hoe moeten we hier als historici van de vroegmoderne tijd mee omgaan? Hoe kunnen we naast onze pogingen het verleden op zijn eigen merites te bestuderen, tevens onze wetenschappelijke expertise en vaardigheden aanwenden in de publieke debatten van nu? En is het eigenlijk wel onze taak om met het heden bezig te zijn?
Deze vragen staan centraal op het jaarcongres van de Vlaams-Nederlandse Vereniging voor Nieuwe Geschiedenis. De lezingen besteden onder andere aandacht aan het gebruik van de vroegmoderne tijd in discussies over canonvorming, (post)kolonialisme, nationalisme en historische vergelijkingen. Het congres werpt daarmee nieuw licht op de vraag hoe en waarom (onderzoek over) de vroegmoderne periode wordt geïnstrumentaliseerd en gerepresenteerd in actuele maatschappelijke debatten, en welke rol vroegmoderne historici daarbij (kunnen of moeten) spelen.
Programma
10.30 Ontvangst met thee en koffie
10.50 Opening door Guido Marnef (voorzitter) en jaarvergadering
11:30 Marjolein ’t Hart ‘Nederland is al eeuwen een democratie.’ Feit en fictie over de invloed van de vroegmoderne geschiedenis van de Lage Landen
12:15 Lunch
13:30 Anton van der Lem Het Plakkaat van Verlatinge: een nationale feestdag waard of een hype?
14:00 Anita Boele Met de kennis van gisteren. 21ste-eeuwse ouderenzorg vanuit vroegmodern perspectief
14:30 Karwan Fatah-Black ‘Toen was slavernij nog heel gewoon.’ De aanhoudende zoektocht naar witte onschuld in het slavernijverleden
15:00 Thee en koffie
15:30 Lieke van Deinsen Een vrouwelijk gezicht voor geleerdheid. Een historisch perspectief op de kwetsbare beeldvorming van de vrouw als wetenschapper en intellectuele autoriteit
16.00 Wim De Winter De koloniale recuperatie van de Oostendse Compagnie en vroegmoderne maritieme identiteit
16:30 Discussie
17:00 Borrel
Locatie
Het jaarcongres vindt plaats in Aula A van het Hoger Instituut voor Wijsbegeerte van de KU Leuven. Het HIW ligt in het centrum van de stad, op wandelafstand van het station.
Adres:
Kardinaal Mercierplein 2 3000 Leuven België
Registratie
De kostprijs voor deelname aan het Jaarcongres bedraagt 25 EUR (studenten betalen 15 EUR). U kunt zich tot donderdag 1 november 2018 inschrijven per e-mail aan secretaris@vnvng.eu en door tegelijkertijd het verschuldigde bedrag over te maken op de rekening van de vereniging: IBAN BE96 0682 3425 2805 / BIC: GKCCBEBB (VNVNG te Brussel), onder vermelding van “Jaarcongres 2018”.
In Götenburg (Zweden) vindt van 15 t/m 17 augustus 2019 een congres plaats over vervalsing in de late middeleeuwen en vroegmoderne tijd.
What is real and what is fake? And why does it matter? As soon as objects, texts and utterances (be they pragmatic or artistic) become imbued with a sense of authority or authenticity, there is a potential to produce other objects, texts and utterances which mimic and attempt to siphon off that authority and authenticity. In late medieval and early modern European culture (1400-1750), this potential was realized in new and unprecedented ways. Social, technological, and intellectual developments forever altered many activities which fall under the remit of forgery and fabrication, spurring lively debate about truth and falsity. The printing press transformed the production, distribution and marketing of texts and images. Heightened interest in classical antiquity changed how scholars interacted with and assigned value to artefacts originating in past cultures. Legal developments altered how artworks and documents were policed, and how authorship and authenticity were instantiated.
Dit jaar bestaat de Stichting Werkgroep Adelsgeschiedenis 25 jaar. Om deze mijlpaal te vieren, organiseert de Werkgroep op 12 en 13 oktober a.s. het internationale symposium Noble Women: Life Roles and Representations /Adellijke Vrouwen: Levens en Representaties. Het symposium richt zich op de verschillende manieren waarop adellijke vrouwen vanaf de late middeleeuwen tot het begin van de negentiende eeuw vorm gaven aan de taken die op grond van hun ‘hoge geboorte’ aan hen werden toegedacht. Decor van het symposium is Slot Zuylen – de geboorteplek van de philosophe Belle van Zuylen, waarschijnlijk de beroemdste adellijke vrouw uit de Nederlandse geschiedenis. Het programma kunt u hier inzien.
Er bestaat al veel belangstelling voor het symposium, het aantal plaatsten is echter beperkt. Wilt u verzekerd zijn van toelating, meldt u dan zo spoedig mogelijk aan. U vindt het aanmeldingsformulier hier.